A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN
Công tác chủ nhiệm lớp là một trong những lĩnh vực kĩ năng sư phạm của chuẩn nghề nghiệp giáo viên Tiểu học. Tiêu chí để xây dựng và thực hiện kế hoạch công tác chủ nhiệm gắn với kế hoạch dạy học. Các biện pháp giáo dục, quản lí học sinh một cách cụ thể, phù hợp với đặc điểm của lớp là một trong những yêu cầu cơ bản của giáo viên Tiểu học.
Ở Tiểu học, ngoài những giáo viên dạy chuyên biệt (Hát nhạc, Mĩ thuật, Thể dục...), mỗi giáo viên đều được phân công phụ trách một lớp. Các giáo viên đó không chỉ đảm nhận việc giảng dạy các môn học mà còn đảm nhận công tác chủ nhiệm lớp. Khác với các bậc học trên, học sinh Tiểu học là lứa tuổi còn nhỏ, ý thức của các em chưa cao, trình độ hiểu biết và kỹ năng sống còn nhiều hạn chế nên các em rất cần có một người thường xuyên theo sát để hướng dẫn, giúp đỡ, chỉ bảo, dìu dắt. Có thể nói, người giáo viên chủ nhiệm ở Tiểu học là người trực tiếp vừa "dạy" vừa "dỗ", là người quản lí toàn diện một tập thể học sinh của một lớp và có nhiều thời gian gắn bó, gần gũi với các em. Do đó không thể phủ nhận vai trò của người giáo viên chủ nhiệm.
Làm tốt công tác chủ nhiệm lớp tức là người giáo viên đã hoàn thành tốt việc giảng dạy, giáo dục cho học sinh, hình thành được kỹ năng sống cho các em và là một việc làm thiết thực nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, góp phần làm giàu tri thức, trang bị các hành trang cần thiết để các em bước vào đời
Trong giai đoạn hiện nay, với sự bùng nổ của công nghệ thông tin hằng ngày, hàng giờ tác động lên nhân cách học sinh, đặc biệt là lứa tuổi học sinh Tiểu học - lứa tuổi hay bắt chước. Bên cạnh đó, vì sự mưu sinh của nhiều gia đình nên không ít phụ huynh đã giao phó việc giáo dục con cái cho nhà trường. Vì thế, việc hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh đặt nặng lên vai các nhà giáo dục. Là một giáo viên đảm nhận công tác chủ nhiệm lớp, bản thân tôi luôn trăn trở làm thế nào để làm tốt công tác này? Do vậy, tôi tìm hiểu " Một số biện pháp của giáo viên chủ nhiệm lớp giúp phát triển năng lực và phẩm chất học sinh" với mong muốn góp phần giáo dục toàn diện nhân cách cho học sinh, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị mà đơn vị, ngành giao cho.
II. PHẠM VI ÁP DỤNG VÀ ĐIỂM MỚI CỦA SÁNG KIẾN
1. Phạm vi áp dụng sáng kiến:
Sáng kiến này nghiên cứu để áp dụng vào thực tiễn nhằm làm tốt công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học.
Đối tượng nghiên cứu: học sinh lớp 4 của trường.
2. Điểm mới của sáng kiến:
Theo quy định của thông tư 30, việc đánh giá học sinh Tiểu học gồm các mặt: Kiến thức - kỹ năng, năng lực và phẩm chất. Để làm tốt công tác chủ nhiệm thì người giáo viên thực hiện đồng thời một chuỗi các biện pháp nhưng một trong những biện pháp để giúp đánh giá học sinh theo đúng tinh thần của thông tư 30/BGD- ĐT, tôi đi sâu nhóm biện pháp chính:
- Tuyên truyền nhận thức
- Xây dựng nề nếp lớp học
- Xây dựng "lớp học thân thiện, học sinh tích cực".
- Phối kết hợp với phụ huynh.
- Nêu gương, khen thưởng
B. PHẦN NỘI DUNG
I. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ
1. Về phía giáo viên:
Công tác chủ nhiệm lớp là một hoạt động thường kỳ của giáo viên. Tuy vậy không phải ai cũng làm tốt công tác này. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay các hiện tượng xấu của xã hội đã và đang tác động đến nhân cách học sinh, đặc biệt là lứa tuổi Tiểu học; Đa phần, giáo viên còn tập trung quá nhiều vào việc giảng dạy văn hóa, chưa thực sự quan tâm đến công tác chủ nhiệm lớp, các hình thức hoạt động còn tẻ nhạt. Việc quán xuyến nhắc nhở học sinh không được thường xuyên, liên tục.. Bên cạnh đó, một bộ phận giáo viên còn lúng túng trong việc đánh giá học sinh theo thông tư 30.
2. Về phía phụ huynh:
Địa phương là một vùng thuần nông nên có thu nhập thấp. Làm xong mùa màng, một bộ phận phụ huynh phải đi làm ăn xa hoặc đi làm thuê tối ngày. Việc chăm sóc con cái giao lại cho ông bà hoặc anh chị em tự chăm sóc lẫn nhau. Bởi vậy, việc dạy dỗ con em có nhiều gia đình lãng quên hoặc giao phó cho giáo viên. Một số phụ huynh coi việc giáo dục trẻ là bổn phận